زندگی شهریار؛ عشق و دیگر هیچ

شهریار، تخلص محمدحسین بهجت تبریزی است. مهم‌ترین اثر شهریار منظومه حیدربابایه سلام از معروف‌ترین آثار ادبیات ترکی آذربایجانی محسوب می‌شود که به بیش از 80 زبان زنده دنیا ترجمه شده ‌است. شهریار در یازدهم دی 1285 هجری شمسی (1906 میلادی) در روستای خشگناب در بخش قره‌چمن در اطراف تبریز متولد شد. پدرش حاج میر آقا خشگنابی بود که در تبریز وکیل بود. شهریار، پدرش را استاد و مربی خود می‌داند.

شهریار و عشق

محمدحسین بهجت تبریزی، نخستین شعرش را در چهار سالگی به زبان ترکی آذربایجانی سرود. سرودن این شعر در کودکی، نشان از نبوغ و قریحه شگفت‌انگیز اوست. شهریار پس از دوران کودکی به تبریز رفت و شیفته‎ی این شهر جذاب، تاریخ‌ساز و ادیب پرور شد. دوران تحصیلات اولیه خود را در مدارس متحده، فیوضات و متوسطه تبریز گذراند و با خواندن و نوشتن زبان‌های ترکی، فارسی و عربی آشنا شد. پس از آن به تهران آمد و در دارالفنون تهران تا کلاس آخر مدرسه طب تحصیل کرد و در چند مریض‌خانه مدارج انترنی را نیز گذراند، اما در سال آخر تحصیل به علت عشقی عمیق و ناراحتی خیال و پیش‌آمدهای دیگر از ادامه تحصیل محروم شد و با وجود مجاهدت‌هایی که بعدا به وسیله دوستانش به منظور تعقیب و تکمیل این یک سال تحصیل شد، شهریار رغبتی نشان نداد و ناچار شد، وارد خدمت دولتی بشود. چند سالی در اداره ثبت اسناد نیشابور و مشهد خدمت کرد و در 1315 هجری شمسی (1936 میلادی) به استخدام بانک کشاورزی تهران درآمد.

حیدربابایه سلام

شهریار ابتدا در اشعارش «بهجت» تخلص می‌کرد، اما سپس دوبار برای انتخاب تخلص با دیوان حافظ فال گرفت و تخلص شعر خود را به شهریار تبدیل کرد. اشعار نخستین وی بیشتر به زبان فارسی سروده شده است. شهریار خود می‌گوید وقتی که اشعارم را برای مادرم می‌خواندم، وی به طعنه می‌گفت: «پسرم شعرهای خودت را به زبان مادریت هم بنویس تا مادرت نیز اشعارت را متوجه شود»! این قبیل سفارش‌ها از طرف مادر و نیز اطرافیان همزبانش، باعث شد تا شهریار، اثر بدیع و عظیم «حیدربابایه سلام» را به زبان مادریش بیافریند. شهریار بیش از 28 هزار بیت شعر به زبان فارسی و در حدود سه هزار بیت به زبان ترکی آذری سروده است. شهرت شهریار مرزهای داخلی ایران را در نوردیده و اکنون در بیشتر کشورهای جهان شخصیتی شناخته شده است. برخی از موسیقیدانان همانند هاژاک آهنگساز معروف ارمنستان، آهنگ جالبی برای حیدربابایه آن ساخته است. کمال تبریزی، کارگردان ایرانی هم سال 1385 هجری شمسی (2006 میلادی) یک مجموعه تلویزیونی از زندگی شهریار ساخت.

مشروطه و انقلاب اسلامی ایران

ایام کودکی شهریار با جنبش آزادی خواهان مشروطه به رهبری ستارخان و باقرخان همراه بود. همچنین شهریار حدود یک دهه از انقلاب اسلامی ایران را درک کرد و اشعاری در حمایت از انقلاب و رهبری آن امام خمینی(ره) سرود. او با سرودن اشعاری چون سلام، مقام رهبری، نوروز انقلاب، طلیعه انقلاب، یوم الله ۲۲ بهمن و هفت تیر، احساسات خود را با زبان شعر نمایان ساخت. او در سرودن قصیده، مثنوی، غزل، قطعه، رباعی و شعر نیمایی چیره‌دست، اما بیشتر در غزل شهره بوده است. از جمله غزل‌های معروف او می‌توان به «علی ای همای رحمت» و «آمدی جانم به قربانت» اشاره کرد. او نسبت به امام اول شیعیان حضرت علی بن ابی‌طالب (ع) ارادتی ویژه داشت.

درگذشت شهریار

شهریار در روزهای آخر عمر به دلیل بیماری در بیمارستان مهر تهران بستری شد و سرانجام در 27 شهریور 1367 شمسی (1988 میلادی) چشم از جهان فروبست و در مقبره‌الشعرا در تبریز به خاک سپرده شد.

روز 18 سپتامبر مصادف با 27 شهریور‌ماه، سالروز درگذشت استاد شهریار در تقویم ملی ایران، به عنوان روز ملی شعر و ادب پارسی، نامگذاری شده است

	زندگی شهریار؛ عشق و دیگر هیچ

	شهریار
	1285 هجری شمسی
	کلیات اشعار، حیدر بابا یه سلام (منظومه شعری به زبان ترکی)